Zamek Ogrodzieniec to wprawdzie ruiny, ale ze względu na swoje położenie, wielkość i stan zachowania są one niezwykle interesującym obiektem, na polskiej liście zamków. Potężna budowla położona jest na szczycie góry Aleksandra Janowskiego (504 m n.p.m.) we wsi Podzamcze na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. To największa z warowni określanych wspólnym mianem Orlich Gniazd. Po ujrzeniu jej imponujących murów wybitny krajoznawca i podróżnik Aleksander Janowski postanowił założyć organizację. Celem jej miała być ochrona podobnych zabytków przed zniszczeniem. W ten sposób na początku XX w. powstało Polskie Towarzystwo Krajoznawcze, w którego herbie widniał charakterystyczny zarys ogrodzieńskiego zamku.
Skalny park
Rozległe ruiny leżą pośród dziesiątków skał i skalistych wzniesień rozrzuconych na stokach. Ten skalny park sam w sobie tworzy naturalną warownię. Nie dziwi więc fakt, że już w XIII w. miejsce to wybrano na budowę obronnego grodu, a później, w czasach Kazimierza Wielkiego murowanego zamku. Jan Boner, skarbnik króla Zygmunta Starego i kasztelan krakowski, kupił gotycki zamek w 1523 r. i rozpoczął jego przebudowę.
Dzisiejszy zamek Ogrodzieniec i jego wygląd, niestety już tylko ruin zamkowych, jest efektem, rozbudowy zamku przeprowadzonej przez Seweryna Bonera w latach 1530-1545. Powstała wówczas wspinała i wytworna renesansowa rezydencja o charakterze obronnym, którą rozbudowali ostatni z rodu Bonerów: Stanisław i Jan. Zamek został spalony podczas potopu szwedzkiego oraz III wojny północnej. Tymczasem w latach 70 XVII w. kolejny właściciel, kasztelan krakowski Stanisław Warszycki przeprowadził jego częściowy remont. Warownia już nigdy nie wróciła jednak do . renesansowej świetności i mimo kolejnych remontów stopniowo ulegała dewastacji.
System obronny zamku
System obronny zamku wkomponowano z niezwykłą dbałością w otaczający go wapienny krajobraz. Narożniki obejmującego obszerne podgrodzie muru obronnego, a także ściany zamku wspierają się na zespołach skał wapiennych. Wysoką wieżę bramną zbudowano ponad naturalnym przejściem między skalnymi basztami. Główny korpus zamku to nieregularny czworobok budynków z wewnętrznym dziedzińcem i skrzydłami bocznymi, tak zwanej Kurzej Stopy i bastionu. Nad murami zamkowymi dominują Baszta Kredencerska z zachowanymi machikułami, Wieża Skazańców i Wieża Bramna. Zwiedzanie położonych na różnych poziomach pomieszczeń zamkowych, na przykład sypialni i gabinetu Seweryna Bonera, umożliwiają specjalnie przygotowane schody, galerie i tarasy widokowe.
Na przedzamczu odbywają się liczne imprezy i festyny. Największe z nich to Najazd Barbarzyńców i Turniej Rycerski o Miecz Kasztelana Zamku. Okoliczne ostańce wapienne nadają ruinom niepowtarzalny charakter i klimat. Nic więc dziwnego, że o miejscu tym krążą liczne legendy, podobnie jak i o zamku w Olsztynie. Skałki w okolicy zamku to także jedno z najbardziej popularnych w Jurze miejsc do uprawiania wspinaczki skałkowej. Mogą tu ćwiczyć zupełnie początkujący, jak również zaawansowani wspinacze.
Na północ od centrum Podzamcza znajduje się grodzisko na górze Birów (461 m n.p.m.). Jest to zrekonstruowany drewniany gród królewski, który uległ zniszczeniu w XIV w. Warto jest skorzystać z przewodników turystycznych i zapoznać się z całą okolicą.
Dane kontaktowe
„ZAMEK” Sp. z o.o.
42-440 Ogrodzieniec, ul. Kościuszki 66
tel. (32) 67 32 220 wew. 14, 32 67 32 285
www.zamek-ogrodzieniec.pl, biuro@zamek-ogrodzieniec.pl
1 komentarz
Możliwość komentowania została wyłączona.